ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

 

Η αναγνώριση των εξειδικεύσεων στην Παιδιατρική αποτέλεσε φυσική συνέπεια της μεγάλης αύξησης της τεκμηριωμένης γνώσης που αθροίσθηκε τις τελευταίες δεκαετίες και διόγκωσε την «ύλη» της ειδικότητας. Η Παιδιατρική Πνευμονολογία θεωρήθηκε αυτόνομη εξειδίκευση από νωρίς. Περιέλαβε ευρύ φάσμα οξέων και χρόνιων νοσημάτων του αναπνευστικού συστήματος, πρωτοπαθών ή δευτεροπαθών, στο πλαίσιο υποκείμενου συστηματικού νοσήματος. Στην αυτονόμησή της συνέβαλε η αλματώδης τεχνολογική πρόοδος που επέτρεψε την ανάπτυξη τεχνικών μελέτης της λειτουργικής συμπεριφοράς του αναπνευστικού συστήματος, μεθόδων απεικόνισης και ενδοσκόπησης, και ακόμα περισσότερο, ειδικών θεραπευτικών παρεμβάσεων.

Εάν ο στόχος της έκδοσης ενός συγγράμματος Παιδιατρικής Πνευμονολογίας ήταν η πλήρης κάλυψη της αντίστοιχης εκπαιδευτικής ύλης, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί εξ αρχής ως ουτοπικός. Είναι αδύνατο σε έναν τόμο, οιουδήποτε μεγέθους, να καλυφθεί με πληρότητα και επάρκεια για τις ανάγκες κάθε εξειδικευόμενου το σύνολο της θεματολογίας. Άλλωστε, η πληροφορία ανανεώνεται ταχύτατα, ώστε, όταν τελικά εκδίδεται το σύγγραμμα, να δημοσιεύονται ταυτόχρονα νεότερες απόψεις που αμφισβητούν πολλές από αυτές του συγγράμματος. Επιπλέον, για την πληρότητα της παρουσίασης και την ερμηνεία των περιγραφόμενων παθοφυσιολογικών ή άλλων μηχανισμών είναι αναγκαία η γνώση λεπτομερειών που εμπίπτουν σε πεδίο άλλων εξειδικεύσεων ή ειδικοτήτων και η ανάλυσή τους εδώ, ποτέ δεν θα ήταν επαρκής. Τέλος, είναι διαφορετικές οι ανάγκες του εκπαιδευόμενου φοιτητή, του ασκούντος κλινικού, του νοσηλευτή, του φυσικοθεραπευτή και του μελετητή-ερευνητή. Ως επιμελητές της έκδοσης, θεωρήσαμε ορθότερο να περιληφθεί η βασική γνώση με γνώμονα τις ανάγκες του εκπαιδευόμενου παιδοπνευμονολόγου. Ωστόσο, το βιβλίο απευθύνεται σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να μελετήσουν το αναπνευστικό σύστημα του παιδιού: προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό φοιτητή, ειδικευόμενο, ειδικευμένο ή εξειδικευόμενο, παιδίατρο, πνευμονολόγο, αλλεργιολόγο ή άλλον επαγγελματία υγείας.

Η επιλογή των κεφαλαίων έγινε με βάση την άποψη των επιμελητών για το εύρος των αναγκών που πρέπει να καλύπτει ο ασκών παιδοπνευμονολόγος. Ασφαλώς, ανάλογα με την υγειονομική μονάδα στην οποία υπηρετεί και την ιδιαιτερότητα των αναγκών της, τα προβλήματα που καλείται να επιλύσει μπορεί να διαφοροποιούνται, αλλά είναι πεποίθησή μας ότι, ανεξαρτήτως ειδικού ενδιαφέροντος, θα πρέπει να υπάρχει ικανή αυτονομία και συγχρόνως γόνιμη συνεργασία με τις άλλες εξειδικεύσεις ή ειδικότητες.

Προτιμήσαμε το βιβλίο να είναι πολυσυγγραφικό. Αναζητήσαμε τους πλέον έγκριτους και ειδικούς. Τους ευχαριστούμε θερμά που δέχθηκαν και παρέδωσαν τα κείμενα στο πλαίσιο που τους ζητήθηκε.

Η ύλη ταξινομήθηκε σε δεκατέσσερις ενότητες και καθεμιά σχεδιάστηκε ώστε να περιλαμβάνει ομοειδή κεφάλαια, όλα αρθρωμένα με τρόπο κοινό σε υπο-κεφάλαια και σε ακόμα μικρότερα. Στο τέλος κάθε υποκεφαλαίου συνοψίζονται όσα αναπτύχθηκαν στο τρέχον κείμενο και επισημαίνονται ως Κύρια σημεία. Υπάρχουν αρκετοί πίνακες και εικόνες που διευκολύνουν την κατανόηση και συνεισφέρουν στην πληρότητα των γραφόμενων. Για την καλύτερη ροή του κειμένου δεν δίνονται βιβλιογραφικές παραπομπές, παρά μόνο Προτεινόμενη βιβλιογραφία στο τέλος. Είναι ενδεικτική για τον αναγνώστη που αναζητά την περαιτέρω πληροφορία.

Ήταν αναπόφευκτο να υπάρχει επικάλυψη και το ίδιο θέμα να θίγεται σε περισσότερα του ενός σημεία. Μάλλον είναι προς όφελος του αναγνώστη. Καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια να δίνεται η δυνατότητα εύκολης πρόσβασης στα διάφορα σημεία του βιβλίου μέσω σχολαστικών εσωτερικών παραπομπών στο ίδιο θέμα και του ευρετηρίου.

Μεγάλη σημασία δόθηκε στην τήρηση σταθερής ορολογίας σε όλη την έκταση του βιβλίου. Ακολουθήθηκε στο μέγιστο δυνατό η ισχύουσα ορολογία. Παρ΄ όλα αυτά, δεν ήταν σπάνιο να χρειάζεται ορθότερη αναδιατύπωση (αποκατάσταση) όρων που εισήλθαν (επανήλθαν) στο ελληνικό ιατρικό λεξιλόγιο ως αντιδάνεια. Για παράδειγμα, παρατηρείται ευρεία χρήση του όρου εμβρυονικός, αντί του ορθότερου εμβρυϊκός, αφού στην αγγλική ορολογία οι ελληνολάτρες λόγιοι εισήγαγαν τον όρο έμβρυον και σχημάτισαν τα παράγωγα από τον πλήρη αρχικό, όχι τη ρίζα του. Επίσης, περιστασιακά υπάρχει ανάγκη αποσαφήνισης όρων που μπορεί να χρησιμοποιούνται με ποικίλλουσα σημασία. Για παράδειγμα, συχνά συγχέονται οι όροι σιγμός και συριγμός και χρησιμοποιείται ο δεύτερος για την περιγραφή αναπνευστικού ήχου που έχει ορισθεί να περιγράφει ο πρώτος.

Η ελληνική ιατρική γραφή σε σύντομο χρονικό διάστημα χρειάστηκε να αναθεωρήσει το γλωσσικό ύφος της. Ευδιάκριτα αποτυπώνεται η διαδρομή που ακολουθήθηκε μέσα από τα συγγράμματα της Παιδιατρικής. Από αυτά των καθηγητών Κ. Χωρέμη (1966) και Ν. Ματσανιώτη (1972) στα οποία χαρακτηριστικά διακρίνεται η λόγια επιστημονική γλώσσα, μέχρι το πλέον πρόσφατο Επίτομη Παιδιατρική (2010) των Ν. Ματσανιώτη, Θ. Καρπάθιου και Π. Νικολαΐδου, όπου υιοθετείται η νεοελληνική κοινή. Η τρέχουσα ελληνική ιατρική γραφή έχει πλέον, περίπου καθ΄ ολοκληρίαν, αποδεχθεί και εκφράζεται μέσα από τη νεοελληνική κοινή. Ωστόσο, θεωρούμε ότι η επιλεκτική χρήση λόγιων στερεοτυπικών εκφράσεων ωφελεί και δεν ζημιώνει ούτε δυσχεραίνει την κατανόηση του κειμένου, όπως «ακροώνται ήχοι», «ακτινογραφία θώρακος» και «βλάβες δίκην θολής υάλου».
Η πλούσια και ευέλικτη ελληνική γλώσσα προσφέρει άριστο όχημα έκφρασης στον σύγχρονο επιστημονικό λόγο.
Η δυνατότητα επιλογής των πλέον κατάλληλων λέξεων-συμβόλων διευκολύνει ιδιαίτερα την προσπάθεια απόδοσης της επιστημονικής γνώσης με την επιβαλλόμενη σαφήνεια. Για την αποφυγή συγχύσεων και παρερμηνειών πολύ συχνά και σε όλη την έκταση του βιβλίου παρατίθενται σε παρένθεση οι αντίστοιχοι αγγλικοί όροι.

Για κάθε κεφάλαιο, σε στενή συνεργασία συγγραφέων και επιμελητών καταβλήθηκε προσπάθεια να περιληφθεί γνώση έγκυρη και επικαιροποιημένη, και επιπλέον, να ελαχιστοποιηθούν οι ατέλειες και οι αβλεψίες.

Εκφράζουμε ειλικρινείς ευχαριστίες σε όλους όσοι εργάστηκαν για την τεχνική υποστήριξη της προσπάθειας και ιδιαίτερα στον εκδότη κ. Μανώλη Στεφανάκη.

Προσφέρουμε το βιβλίο στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό, φοιτητές, ακαδημαϊκούς, ασκούντες κλινικούς και κάθε ενδιαφερόμενο επαγγελματία υγείας, με την ελπίδα να συμβάλει στον κοινό μας σκοπό: Η γνώση να υπηρετεί τη ζωή και κάθε παιδί να μπορεί να αναπνέει ελεύθερα.

Οι επιμελητές της Έκδοσης

Κώστας Ν. Πρίφτης

Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

 

Πρόλογος ......................................................................................................................................... 21

Εισαγωγή

From research knowledge to education.......................................................................................................... 23

Andrew Bush

From the textbook to clinical practice............................................................................................................. 25

Mark L. Everard

enothta a

Δομή και λειτουργία πνεύμονος

Αναπτυξιακή ανατομία αναπνευστικού συστήματος............................................................................................. 29

Κατερίνα Χαϊδοπούλου, Μαρία Εμποριάδου

Μηχανική πνεύμονος................................................................................................................................. 42

Σωτήρης Φούζας, Μιχάλης B. Ανθρακόπουλος

Αναπνευστικοί μύες, ρύθμιση αναπνοής.......................................................................................................... 50

Δήμητρα Παράσχου, Χαρίκλεια Μπαρμπαρέσου

Aνταλλαγή αερίων..................................................................................................................................... 61

Σωτήρης Φούζας, Χάρης Κοτσώνης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Μηχανική άμυνα: Βλέννα, κροσσοί και βήχας.................................................................................................... 70

Γρηγόρης Χατζηπαρασίδης, Μάριος Παπαδόπουλος, Κώστας Ν. Πρίφτης

Φυσιολογία και παθοφυσιολογία ανοσιακού συστήματος..................................................................................... 79

Αικατερίνη Χαβάτζα, Αθηνά Μπούμπα, Δημήτριος Μπούμπας

enothta B

Διαγνωστικός έλεγχος και αξιολόγηση

Ιστορικό και φυσική εξέταση......................................................................................................................... 93

Κώστας Ν. Πρίφτης, Πηνελόπη Κ. Πασπαλάκη, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Λειτουργικές πνευμονικές δοκιμασίες Ι: Σπιρομετρία.......................................................................................... 106

Σωτήρης Φούζας, Κώστας Ν. Πρίφτης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Λειτουργικές πνευμονικές δοκιμασίες ΙI.......................................................................................................... 120

Σωτήρης Φούζας, Χάρης Κατσαρδής

Παλμική οξυμετρία................................................................................................................................... 129

Σωτήρης Φούζας, Μιχάλης B. Ανθρακόπουλος

Αέρια αίματος και διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας....................................................................................... 136

Παναγιώτης Γ. Μπριασούλης, Σταυρούλα Σ. Ηλία, Γεώργιος Χ. Μπριασούλης

Μελέτη ύπνου......................................................................................................................................... 144

Εμμανουήλ Αλεξόπουλος, Αθανάσιος Καδίτης

Απεικόνιση πνευμόνων: Απλή ακτινογραφία θώρακος...................................................................................... 150

Αργυρώ Μαζιώτη, Δημήτριος Φιλιππιάδης, Ευθυμία Η. Αλεξοπούλου

Νεότερες τεχνικές απεικόνισης πνευμόνων..................................................................................................... 162

Αργυρώ Μαζιώτη, Δημήτριος Φιλιππιάδης, Ευθυμία Αλεξοπούλου

Βρογχοσκόπηση Ι: Ενδοσκόπηση κατώτερων αεραγωγών................................................................................. 172

Κώστας Ν. Πρίφτης, Κωνσταντίνος Δούρος

Βρογχοσκόπηση ΙΙ: Λήψη υλικού................................................................................................................ 180

Κωνσταντίνος Δούρος, Κώστας Ν. Πρίφτης

Συλλογή και διαχείριση βιολογικών δειγμάτων............................................................................................... 186

Στέλιος Χατζηπαναγιώτου, Παρασκευή Μουτσάτσου, Άννα Παπαδοπούλου

Μοριακή διερεύνηση και διάγνωση γενετικών νοσημάτων.................................................................................. 194

Άννα Παπαδοπούλου, Ευαγγελία Γκολέ, Ευαγγελία Μπουντουβή

enothta γ

Αρχές θεραπείας

Oξυγονοθεραπεία.................................................................................................................................... 205

Αναργυρούλα Πρεζεράκου, Ιωάννης Παπαδάτος

Θεραπεία με εισπνοές............................................................................................................................... 219

Μάρθα Χαρίση, Μάριος Παπαδόπουλος

Κατ’ οίκον νοσηλεία σε χρόνια αναπνευστικά νοσήματα..................................................................................... 226

Ιωάννης Ν. Τσανάκας, Φώτης Κυρβασίλης, Ελπίδα Χατζηαγόρου

Αναπνευστική φυσικοθεραπεία.................................................................................................................... 232

Eλένη Βαβουράκη

Διεπιστημονική συνεργασία........................................................................................................................ 239

Βαρβάρα Μπουτοπούλου, Βασιλική Μάτζιου

Συμμόρφωση στη θεραπευτική αγωγή........................................................................................................... 245

Δέσποινα Κουμπαγιώτη, Νίκος Καρανταγλής, Βαρβάρα Μπουτοπούλου

enothta δ

Συγγενείς και κληρονομούμενες παθήσεις αναπνευστικού

Λαρυγγομαλάκυνση, τραχειομαλάκυνση, βρογχομαλάκυνση................................................................................ 253

Άννα-Μαρία Χαρατσή, Κώστας N. Πρίφτης

Διαμαρτίες τραχείας................................................................................................................................... 260

Φώτιος Β. Κυρβασίλης, Γεώργιος Κ. Τσικόπουλος

Βρογχοπνευμονικές διαμαρτίες.................................................................................................................... 267

Ελπίδα Χατζηαγόρου, Ιωάννης Τσανάκας

Αγγειακός δακτύλιος................................................................................................................................. 276

Κατερίνα Χαϊδοπούλου

Διαμαρτίες διαφράγματος............................................................................................................................ 285

Εμμανουήλ Παρασκάκης,  Αθανάσιος Χατζημιχαήλ

Κυστική Ίνωση........................................................................................................................................ 290

Κωνσταντίνος Δούρος, Μαρία Μουστάκη, Ιωάννα Λούκου

Γενετική κυστικής ίνωσης.......................................................................................................................... 299

Μαρία Τζέτη, Μυρτώ Πούλου

Πρωτοπαθής δυσκινησία κροσσών.............................................................................................................. 306

Μάριος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Δούρος, Κώστας Ν. Πρίφτης

Το αναπνευστικό σύστημα στις πρωτοπαθείς ανοσοανεπάρκειες.......................................................................... 314

Δημήτρης Κασίμος, Μαρία Κανάριου

enothta ε

Λοιμώξεις αναπνευστικού

Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού............................................................................................................. 325

Μανώλης Γαλανάκης, Ελένη Βεργαδή

Οξεία λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδα, οξεία επιγλωττίτιδα, βακτηριακή τραχειίτιδα......................................................... 330

Αργυρή Πετροχείλου, Ελένη Μιχαηλίδου, Αθανάσιος Καδίτης

Οξεία βρογχιολίτιδα................................................................................................................................. 337

Σωτήρης Φούζας, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Πνευμονία............................................................................................................................................. 344

Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος, Βασίλης Παστρωμάς, Βάνα Παπαευαγγέλου

Πνευμονική φυματίωση............................................................................................................................. 357

Mαρίζα Τσολιά

Βρογχίτιδα, βρογχεκτασία.......................................................................................................................... 368

Κωνσταντίνος Δούρος, Βάνα Παπαευαγγέλου, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Ατελεκτασία............................................................................................................................................ 377

Μάριος Παπαδόπουλος, Σπύρος Πίπης, Κώστας Ν. Πρίφτης

Χορήγηση αντιβιοτικών σε λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού.......................................................................... 382

Ηλίας Ιωσηφίδης, Χαράλαμπος Ανταχόπουλος, Εμμανουήλ Ροηλίδης

enothta στ

Άσθμα, υποτροπιάζων συριγμός και δυσλειτουργική αναπνοή

Το παιδικό άσθμα ως νόσημα..................................................................................................................... 399

Κώστας Ν. Πρίφτης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Ασθματικός παροξυσμός........................................................................................................................... 410

Κώστας Ν. Πρίφτης, Πολυτίμη Παναγιωτοπούλου-Γαρταγάνη, Εύα Μαντζουράνη

Αρχές μακροχρόνιας αγωγής στο παιδικό άσθμα.............................................................................................. 421

Μάριος Παπαδόπουλος, Παρασκευή Μαγγίνα, Κώστας Ν. Πρίφτης

Συριγμός προσχολικής ηλικίας................................................................................................................... 431

Σωτήρης Φούζας, Νίκος Καρανταγλής, Μιχάλης B. Ανθρακόπουλος

Σωματική αύξηση και λειτουργία επινεφριδίων στο παιδικό άσθμα....................................................................... 439

Αναστάσιος Παπαδημητρίου

Δυσλειτουργική αναπνοή.......................................................................................................................... 447

Mark L. Everard, Κώστας Ν. Πρίφτης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

enothta Ζ

Αλλεργία

Αλλεργία: μηχανισμοί και διάγνωση.............................................................................................................. 457

Παρασκευή Ξεπαπαδάκη, Νικόλαος Γ. Παπαδόπουλος

Αεροαλλεργιογόνα................................................................................................................................... 466

Δάφνη Μωρίκη, Ολυμπία Σαρδελή, Κωνσταντίνος Δούρος

Ρινίτιδα, ρινικολπίτιδα.............................................................................................................................. 473

Μαρία Τρίγκα

Τροφική αλλεργία.................................................................................................................................... 484

Σοφία Τσαμπούρη, Νικόλας Νικολάου

Αναφυλαξία............................................................................................................................................ 492

Δημήτριος Κ. Χατζής, Σοφία Τσαμπούρη

Κνίδωση, αγγειοοίδημα............................................................................................................................ 501

Δημήτριος Κ. Χατζής

Φαρμακευτική αλλεργία............................................................................................................................. 511

Σοφία Τσαμπούρη, Γαβριέλα Φεκετέα, Μάριος Παπαδόπουλος

Ατοπική δερματίτιδα................................................................................................................................. 522

Μανθούλα Βαλάρη, Ιορδάνης Παπαδόπουλος

enothta η

Νοσήματα υπεζωκότα και θωρακικού τοιχώματος

Πλευριτική Συλλογή................................................................................................................................. 533

Αγγελική Γαλάνη, Νίκος Ζάβρας

Πνευμοθώρακας...................................................................................................................................... 544

Χρήστος Σαλάκος

Παραμορφώσεις θωρακικού τοιχώματος και αναπνευστική λειτουργία.................................................................... 552

Γρηγόρης Χατζηπαρασίδης, Ελπινίκη Καρτσιούνη, Κωνσταντίνος Δούρος

enothta Θ

Οξέα συμβάματα

Εκτίμηση και διαχείριση αεραγωγού............................................................................................................. 563

Ανδρέας Ηλιάδης, Γεώργιος Χούτας

Εισρόφηση ξένου σώματος........................................................................................................................ 572

Βασίλης Γραμμενιάτης, Μάριος Παπαδόπουλος, Κώστας Ν. Πρίφτης

Πνιγμός, εισπνοή ή εισρόφηση τοξικών ουσιών.............................................................................................. 578

Χρυσάνθη Τσιρογιάννη, Δημήτριος Ράλλης, Παναγιώτης Καλαμπαλίκης

Θωρακικό τραύμα.................................................................................................................................... 587

Γεώργιος Βάος

enothta ι

Αναπνευστική ανεπάρκεια

Αναπνευστική ανεπάρκεια, γενικές αρχές........................................................................................................ 599

Αναστάσιος Κ. Κουμπουρλής

Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια.................................................................................................................. 604

Αλεξία Παπαθεοδωροπούλου, Αναστάσιος Χατζής

Το αναπνευστικό σύστημα στις συγγενείς καρδιοπάθειες.................................................................................... 610

Σωτηρία Αποστολοπούλου

Μηχανικός αερισμός................................................................................................................................. 619

Μαρία-Αναστασία Γρηγοράκου, Μαρία Ταμιωλάκη, Αναστάσιος Χατζής

Μηχανικός αερισμός στο σπίτι..................................................................................................................... 628

Δήμητρα Παράσχου

Σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS)......................................................................................... 637

Σταυρούλα Σ. Ηλία, Παναγιώτης Γ. Μπριασούλης, Γεώργιος Χ. Μπριασούλης

Καταλληλότητα για πτήση ......................................................................................................................... 646

Ανδρέας Σέργης, Παναγιώτης Γιάλλουρος

enothta ιΑ

Διάμεσα και διάχυτα νοσήματα

Διάμεσες πνευμονοπάθειες: Ταξινόμηση, γενικές αρχές διάγνωσης και θεραπείας..................................................... 653

Θεοφάνης Τσιλιγιάννης

Διάμεσες πνευμονοπάθειες πλέον διαδεδομένες σε βρέφη.................................................................................. 659

Θεοφάνης Τσιλιγιάννης

Διάμεσα και διάχυτα πνευμονικά νοσήματα σε παιδιά και εφήβους......................................................................... 663

Χάρης Όψιμος

Βρογχοπνευμονική δυσπλασία................................................................................................................... 670

Θεοδώρα Μπούτσικου, Αριάδνη Μαλαμίτση-Πούχνερ

Μακροχρόνιες επιπτώσεις προωρότητας στο αναπνευστικό σύστημα..................................................................... 677

Σωτήρης Φούζας, Γαβριήλ Δημητρίου

enothta ιΒ

Εξωπνευμονικά νοσήματα

Πνευμονική συμμετοχή σε νοσήματα του γαστρεντερικού συστήματος..................................................................... 685

Αγγελική Γαλάνη, Σμαραγδή Φεσσάτου, Κωνσταντίνος Δούρος

Διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο............................................................................................................. 693

Κατερίνα Χαϊδοπούλου, Μαρία Γώγου

Νευρομυϊκά νοσήματα και αναπνευστική λειτουργία........................................................................................... 700

Αργύρης Ντινόπουλος, Αναστάσιος Κ. Κουμπουρλής

Πνευμονικές εκδηλώσεις άλλων εξωπνευμονικών νοσημάτων............................................................................. 707

Αναστάσιος Κ. Κουμπουρλής

enothta ιΓ

Νεοπλασματικά – Νοσήματα αγνώστου αιτιολογίας

Όγκοι μεσοθωρακίου, πνεύμονος και θωρακικού τοιχώματος.............................................................................. 717

Ναταλία Τουρκαντώνη, Αντώνης Καττάμης

Πνευμονικές επιπλοκές θεραπείας κακοηθειών – Επίκτητη ανοσοανεπάρκεια.......................................................... 725

Νίκος Κατζηλάκης, Ελένη Μιχαηλίδου, Ευτυχία Στειακάκη

Κοκκιωματώδεις πνευμονοπάθειες............................................................................................................... 731

Ελένη Μιχαηλίδου, Νίκος Κατζηλάκης, Ευτυχία Στειακάκη

Πνευμονική αιμορραγία.............................................................................................................................. 736

Αθηνά Παπαδοπούλου, Δέσποινα Μερμίρη

Ηωσινοφιλικά νοσήματα πνεύμονος.............................................................................................................. 743

Βασίλης Γραμμενιάτης, Αλέξανδρος Μάκης

enothta ιΔ

Περιβάλλον – Άθληση

Ατμοσφαιρική ρύπανση.............................................................................................................................. 757

Παναγιώτης Γιάλλουρος

Ενδοοικιακή ρύπανση............................................................................................................................... 762

Δήμος Γίδαρης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Κάπνισμα............................................................................................................................................... 768

Δήμος Γίδαρης, Μιχάλης Β. Ανθρακόπουλος

Το παιδί που αθλείται............................................................................................................................... 777

Δόξα Κοτζιά, Μάριος Παπαδόπουλος

Επιδημιολογικός σχεδιασμός ερευνών.......................................................................................................... 785

Ευαγγελία Σαμόλη, Κλέα Κατσουγιάννη

ευρετηριο......................................................................................................................... 797

 

Bush Andrew, Professor of Paediatrics and Paediatric Respirology, Imperial College, Consultant Paediatric Chest Physician, Royal Brompton Harefield NHS Foundation Trust, UK

Everard Mark, Emeritus Professor, Division of Child Health, Perth Children’s Hospital, University of Western Australia, Nedlands, Western Australia

Αλεξόπουλος Εμμανουήλ, Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Λάρισας

Αλεξοπούλου Ευθυμία, Καθηγήτρια Ακτινολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Β΄ Εργαστήριο Ακτινολογίας, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Ανθρακόπουλος Μιχάλης, Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών, Παιδοπνευμονολογική και Παιδοαλλεργιολογική Μονάδα, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Πατρών

Ανταχόπουλος Χαράλαμπος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γ΄ Παιδιατρική Κλινική, ΓΝ  Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Αποστολοπούλου Σωτηρία, Παιδίατρος – Παιδοκαρδιολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια, Παιδοκαρδιολογικό Τμήμα και Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο

Βαλάρη Μανθούλα, Παιδίατρος – Παιδοδερματολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Α΄ Παιδιατρική Κλινική Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΓΝ Παίδων
«Η Αγία Σοφία»

Βαβουράκη Ελένη, Πνευμονολόγος, European Foundation for the Care of Newborn Infants

Βάος Γεώργιος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Βεργαδή Ελένη, Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Ηρακλείου

Γαλανάκης Μανώλης, Καθηγητής Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής, ΠΓΝ Ηρακλείου

Γαλάνη Αγγελική, Παιδίατρος – Εντατικολόγος Παίδων, Παιδοπνευμονολόγος ERS, Επιμελήτρια, ΜΕΘ Παίδων Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Γιάλλουρος Παναγιώτης, Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κύπρου

Γίδαρης Δήμος, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Επιστημονικός Συνεργάτης Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Γκολέ Ευαγγελία, Παιδίατρος – Παιδονεφρολόγος, Νεφρολογικό Τμήμα, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Γραμμενιάτης Βασίλης, Παιδίατρος – Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Παιδοπνευμονολόγος ERS, Επιμελητής, Παιδιατρικό Τμήμα, ΓΝ «Γ. Χατζηκώστα», Ιωάννινα

Γρηγοράκου Μαρία-Αναστασία, Παιδιάτρος – Εντατικολόγος, Επιμελήτρια, Παιδοκαρδιοχειρουργική ΜΕΘ, ΓΝ «ΜΗΤΕΡΑ»

Γώγου Μαρία, Παιδίατρος, Evelina London Children’s Hospital, London, UK

Δημητρίου Γαβριήλ, Καθηγητής Παιδιατρικής – Νεογνολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πaτρών, Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής, ΠΓΝ Πατρών

Δούρος Κωνσταντίνος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παιδοπνευμονολογική – Παιδοαλλεργιολογική Μονάδα, Γ΄ Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Εμποριάδου Μαρία, Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ζάβρας Νικόλαος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής Πανεπιστημιακής Παιδοχειρουργικής Κλινικής, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Ηλία Σταυρούλα, Επίκουρη Καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας Παίδων, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Διευθύντρια Μονάδας Εντατικής Θεραπείας Παίδων, ΠΓΝ Ηρακλείου

Ηλιάδης Ανδρέας, Παιδίατρος – Εντατικόλόγος Παίδων, Διευθυντής ΕΣΥ, Υπεύθυνος ΜΕΘ Παίδων Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών, ΠΓΝ Πατρών

Ιωσηφίδης Ηλίας, Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος, Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Γ΄ Παιδιατρική Κλινική Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Καδίτης Αθανάσιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Α΄ Παιδιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μονάδα Παιδιατρικής Πνευμονολογίας, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Καλαμπαλίκης Παναγιώτης, Παιδίατρος – Εντατικολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Κανάριου Μαρία, Παιδoανοσολόγος, τ. Συντονίστρια Διευθύντρια Τμήματος Ανοσολογίας – Ιστοσυμβατότητας, Ειδικό Κέντρο και Κέντρο Αναφοράς για Πρωτοπαθείς Ανοσοανεπάρκειες, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία», Διευθύντρια, Παιδιατρική Ανοσολογία, Ιασώ Παίδων

Καρανταγλής Νίκος, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Παιδοπνευμονολογικής Μονάδας Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Καρτσιούνη Ελπινίκη, Παιδίατρος, Επιμελήτρια ΜΕΘ Παίδων Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Κασίμος Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Αλεξανδρούπολης

Κατζηλάκης Νίκος, Παιδίατρος, Διευθυντής ΕΣΥ, Κλινική Αιματολογίας – Ογκολογίας Παίδων Πανεπιστημίου Κρήτης, ΠΓΝ Ηρακλείου

Κατσαρδής Χάρης, Επίκουρος Καθηγητής Παιδοπνευμονολογίας, τ. Συντονιστής Διευθυντής Παιδιατρικού Τμήματος, ΓΝΑ «Η Ελπίς»

Κατσουγιάννη Κλέα, Καθηγήτρια Ιατρικής Στατιστικής και Επιδημιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και MRC Centre for Environment and Health, Imperial College, London, UK

Καττάμης Αντώνης, Καθηγητής Παιδιατρικής – Αιματολογίας-Ογκολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μονάδα Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας, Α’ Παιδιατρική Κλινική, Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη – Ελπίδα», ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Κοτζιά Δόξα, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Consultant in Paediatric Respiratory Medicine, Long-Term Ventilation and Sleep Medicine, Lead of Long-Term Ventilation Department, Cambridge University Hospital, Cambridge, UK

Κοτσώνης Χάρης, Παιδίατρος – Εντατικολόγος Παίδων, Επιμελητής ΕΣΥ, ΜΕΘ Παίδων, ΠΓΝ Πατρών

Κουμπαγιώτη Δέσποινα, Νοσηλεύτρια, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Κουμπουρλής Αναστάσιος, Professor of Pediatrics, George Washington University School of Medicine & Health Sciences, Chief, Division of Pulmonary & Sleep Medicine, Director, Cystic Fibrosis Center, Children’s National Medical Center, USA

Κυρβασίλης Φώτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Λούκου Ιωάννα, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Διευθύντρια Τμήματος Κυστικής Ίνωσης, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Μαγγίνα Παρασκευή, Παιδίατρος – Παιδοαλλεργιολόγος, Ακαδημαϊκός Υπότροφος Μονάδας Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιμελήτρια, Α’ Παιδιατρική Κλινική, Ιασω Παίδων

Μαζιώτη Αργυρώ, Επιμελήτρια, Β’ Εργαστήριο Ακτινολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Μάκης Αλέξανδρος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοαιματολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 

Μαλαμίτση-Πούχνερ Αριάδνη, Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Νεογνολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μάτζιου-Μεγαπάνου Βασιλική, Καθηγήτρια Παιδιατρικής Νοσηλευτικής, Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μαντζουράνη Εύα, Ομότιμη Καθηγήτρια Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, τ. Διευθύντρια Παιδιατρικής Κλινικής, ΠΓΝ Ηρακλείου

Μερμίρη Δέσποινα, Παιδίατρος, Παιδοπνευμονολόγος ERS, Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Msc Allergy Imperial College, Διευθύντρια ΕΣΥ, Μονάδα Αλλεργικών & Αναπνευστικών Νοσημάτων, ΓΝ Παίδων Πεντέλης

Μιχαηλίδου Ελένη, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Διευθύντρια ΕΣΥ, Παιδιατρική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου,  Κρήτης, ΠΓΝ Ηρακλείου

Μουστάκη Μαρία, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Διευθύντρια ΕΣΥ, Τμήμα Κυστικής Ίνωσης, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Μουτσάτσου Παρασκευή, Καθηγήτρια Κλινικής Βιοχημείας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθύντρια Εργαστηρίου Κλινικής Βιοχημείας, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Μπαρμπαρέσου Χαρίκλεια, Αναισθησιολόγος – Εντατικολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Μπούμπα Αθηνά, Βιολόγος – Βιοτεχνολόγος

Μπούμπας Δημήτριος, Καθηγητής Παθολογίας-Ρευματολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής Δ’ Παθολογικής Κλινικής ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Μπουτοπούλου Βαρβάρα, Νοσηλεύτρια, Ακαδημαϊκή Υπότροφος, Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθύντρια Νοσηλευτικών Υπηρεσιών Ιασώ Παίδων

Μπουντουβή Ευαγγελία, Παιδίατρος, Επιστημονική Συνεργάτης Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 

Μπούτσικου Θεοδώρα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Νεογνολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νεογνολογική Κλινική, Αρεταίειο Νοσοκομείο

Μπριασούλης Γεώργιος, Ομότιμος Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας Παίδων, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Υπεύθυνος ΠΜΣ «Επείγουσα και Εντατική Θεραπεία Παίδων Εφήβων και Νέων Ενηλίκων», Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Μπριασούλης Παναγιώτης, Αναισθησιολόγος, Επιμελητής ΕΣΥ, Αναισθησιολογικό Τμήμα, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Μωρίκη Δάφνη, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος (MSc), Ακαδημαϊκή Υπότροφος ΠΜΣ «Παιδιατρική Πνευμονολογία», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Νικολάου Νικόλας, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας – Αλλεργιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Κύπρος

Ντινόπουλος Αργύρης, Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδονευρολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παιδονευρολογική Μονάδα Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Ξεπαπαδάκη Παρασκευή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδοαλλεργιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μονάδα Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας Β’ Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Όψιμος Χάρης, τ. Επίκουρος Καθηγητής Παιδοπνευμονολογιας, Loma Linda University, USA

Παναγιωτοπουλου-Γαρταγανη Πολυτιμη, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολογος, Διευθύντρια Παιδοπνευμονολογικού Ιατρείου Ευρωκλινικής Αθηνών, Επιστημονικός Συνεργάτης Μονάδας Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Α’ Παιδιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Παπαδάτος Ιωάννης, Παιδίατρος – Εντατικολόγος, τ. Συντονιστής Διευθυντής ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Παπαδημητρίου Αναστάσιος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Παπαδόπουλος Ιορδάνης, Παιδίατρος, Επιμελητής, Παιδιατρικό Τμήμα, ΓΝ Σύρου 

Παπαδόπουλος Μάριος, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Επιστημονικός Συνεργάτης Παιδιατρικής Κλινικής ΙΑΣΩ

Παπαδόπουλος Νικόλαος, Καθηγητής Αλλεργιολογίας – Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μονάδα Αλλεργιολογίας & Κλινικής Ανοσολογίας, Β’ Παιδιατρική Κλινική, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Παπαδοπούλου Αθηνά, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Διευθύντρια ΓΝ ΚΑΤ

Παπαδοπούλου Άννα, Βιοχημικός-Μοριακός Βιολόγος, ΕΔΙΠ, Ιατρική Σχολή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εργαστήριο Κλινικής Βιοχημείας, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Παπαευαγγέλου Βάνα, Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθύντρια Γ΄ Παιδιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Παπαθεοδωροπούλου Αλεξία, Παιδίατρος – Εντατικόλόγος Παίδων, Παιδοπνευμονολόγος (MSc), Επιμελήτρια ΕΣΥ, ΜΕΘ Παίδων Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών, ΠΓΝ Πατρών

Παρασκάκης Εμμανουήλ, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Ηρακλείου

Παράσχου Δήμητρα, Παιδίατρος – Εντατικολόγος, Παιδοπνευμονολόγος (MSc), Διευθύντρια ΕΣΥ, ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Πασπαλάκη Πηνελόπη, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Παιδιατρική Κλινική ΠΓΝ Ηρακλείου

Παστρωμάς Βασίλης, Ακτινοδιαγνωστής, Διευθυντής ΕΣΥ, Εργαστήριο Ακτινολογίας Πανεπιστημίου Πατρών, ΠΓΝ Πατρών

Πετροχείλου Αργυρή, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Επιμελήτρια ΕΣΥ, Τμήμα Κυστικής Ίνωσης, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Πίπης Σπύρος, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Αρεταίειο Νοσοκομείο Λευκωσίας, Κύπρος, Medical School, St George’s University of London

Πούλου Μυρτώ, Βιοεπιστήμονας, Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πρεζεράκου Αναργυρουλα, Παιδιάτρος – Εντατικολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Πρίφτης Κώστας, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής Παιδοπνευμονολογικού – Παιδοαλλεργιολογικού Τμήματος, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών

Ράλλης Δημήτριος, Επίκουρος Καθηγητής Νεογνολογίας, Νεογνολογική  Κλινική, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ΠΓΝ Ιωαννίνων

Ροηλίδης Εμμανουήλ, Καθηγητής Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Διευθυντής Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Σαλάκος Χρήστος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδοχειρουργικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σαμόλη Ευαγγελία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σαρδελή Ολυμπία, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος (MSc), Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Γ’ Παιδιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Σέργης Ανδρέας, Εντατικολόγος Παίδων, Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία, Κύπρος

Στειακάκη Ευτυχία, Καθηγήτρια Παιδιατρικής Αιματολογίας-Ογκολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Διευθύντρια Κλινικής Αιματολογίας-Ογκολογίας Παίδων, ΠΓΝ Ηρακλείου

Ταμιωλάκη Μαρία, Παιδίατρος – Εντατικολόγος Παίδων, τ. Συντονίστρια Διευθύντρια ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Τζέτη Μαρία, Καθηγήτρια Γενετικής, Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τουρκαντώνη Ναταλία, Παιδίατρος – Παιδοαιματολόγος, Επιμελήτρια, Α’ Παιδιατρικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ογκολογική Μονάδα Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη – Ελπίδα», ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Τσανάκας Ιωάννης, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Τρίγκα Μαρία, Παιδίατρος – Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Διευθύντρια ΕΣΥ, Παιδοπνευμονολογική και Παιδοαλλεργιολογική Μονάδα Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών, ΠΓΝ Πατρών

Τσαμπούρη Σοφία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδοαλλεργιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Παιδιατρική Κλινική, ΠΓΝ Ιωαννίνων

Τσικόπουλος Γεώργιος, Παιδοχειρουργός, Διευθυντής ΕΣΥ Παιδοχειρουργικής Κλινικής, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Τσιλιγιάννης Θεοφάνης, Παιδίατρος – Παιδοπνευ-μονολόγος, Αρχιπλοίαρχος Ιατρός Πολεμικού Ναυτικού ΕΑ, Επιστημονικός συνεργάτης Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ «ΜΗΤΕΡΑ»

Τσιρογιάννη Χρυσάνθη, Παιδιάτρος – Εντατικολόγος, Επιμελήτρια ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Τσολιά Μαρίζα, Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθύντρια Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ Παίδων «Π & Α Κυριακού»

Φεκετέα Γαβριέλα, Παιδίατρος – Παιδοαλλεργιολόγος EAACI, Msc Allergy Imperial College, Διευθύντρια ΕΣΥ, Παιδιατρικό Τμήμα, Νοσηλευτική Μονάδα Αμαλιάδας, ΓΝ Ηλείας, Παιδοαλλεργιολογικό ΕΙ, ΓΝ Παίδων Πατρών «Καραμανδάνειο»

Φεσσάτου Σμαραγδή, Παιδίατρος – Παιδογαστρεντερολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ, Γ΄ Παιδιατρική Κλινική, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παιδογαστρεντερική Μονάδα, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Φιλιππιάδης Δημήτριος, Επίκουρος Καθηγητής Διαγνωστικής και Επεμβατικής Ακτινολογίας, Β’ Εργαστήριο Ακτινολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Φούζας Σωτήρης, Επίκουρος καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών, Παιδοπνευμονολογική και Παιδοαλλεργιολογική Μονάδα Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών, ΠΓΝ Πατρών

Χαβάτζα Αικατερίνη, Γιατρός, Επιστημονικός Συνεργάτης Δ’ Παθολογικής Κλινικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Χατζηαγόρου Ελπίδα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδοπνευμονολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδοπνευμονολογική Μονάδα, Γ’ Παιδιατρικής Κλινικής, ΓΝ Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο»

Χαρατσή Άννα-Μαρία, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος, Παιδιατρική Κλινική, Centre Hospitalier de Luxembourg

Χαρίση Μάρθα, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Διευθύντρια ΕΣΥ, Παιδιατρικό Τμήμα, ΓΝ Παίδων Πεντέλης

Χατζημιχαήλ Αθανάσιος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Χατζηπαναγιώτου Στέλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διευθυντής Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου Αιγινητείου Νοσοκομείου

Χαϊδοπούλου Κατερίνα, Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Πνευμονολογίας, Β’ Παιδιατρική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ΠΓΝ Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ

Χατζηπαρασίδης Γρηγόρης, Παιδίατρος – Παιδοπνευμονολόγος ERS, Μονάδα Πρωτοπαθούς Δυσκινησίας Κροσσών Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Χατζής Αναστάσιος, Παιδίατρος – Εντατικολόγος, τ. Συντονιστής Διευθυντής ΜΕΘ Παίδων, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Χατζής Δημήτριος, Παιδίατρος – Αλλεργιολόγος, Assistant Professor Columbia University, NY, USA, Επισκέπτης Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημονικός Συνεργάτης Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, ΓΝ Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Χούτας Γεώργιος, Αναισθησιολόγος, Επιμελητής ΕΣΥ, Κέντρο Υγείας, ΓΝ Καρύστου